Vrijdag de dertiende wordt door veel mensen als een ongeluksdag beschouwd, wegens de combinatie van vrijdag en dertien. Helder is dat zaterdag de veertiende een betere dag is, want dan is het weekend.
Daarentegen wordt in Griekenland, Spanje en Latijns-Amerikaanse landen dinsdag de dertiende als ongeluksdag gezien. In Italië is vrijdag de zeventiende juist weer de ongeluksdag.
Angst voor vrijdag de dertiende
Waar komt die angst voor vrijdag de dertiende precies vandaan? En hoe is deze datum historisch uitgegroeid tot een schrikmoment voor velen? Het zal blijken dat het bijgeloof rond vrijdag de dertiende pas ruim honderd jaar oud is.
Onder een ladder doorlopen op vrijdag de dertiende doen veel mensen liever niet. Zanger André Hazes weigerde op te treden op vrijdag de dertiende. Van verscheidene hotels en wolkenkrabbers in de Verenigde Staten is bekend dat de dertiende verdieping ontbreekt. Vaak wordt die verdieping dan 12B of 14A genoemd, of aangeduid met de letter M (de dertiende letter uit het Latijnse alfabet). Zo heet de dertiende verdieping van het Trump International Hotel and Tower in Chicago ‘Mezzanine Floor’. En zo zijn er nog talloze voorbeelden te noemen van het bijzondere fenomeen dat paraskevidekatriafobie –specifieke angst voor vrijdag de dertiende– genoemd wordt.
Oorsprong
Een van de verklaringen voor vrijdag de dertiende als ongeluksdag is dat vrijdag de dag is waarop Jezus werd gekruisigd, een ongeluksdag dus. Als die dag dan ook nog samenvalt met het ongeluksgetal 13, moet deze dag dus wel extra ongeluk veroorzaken. De vrijdagen kunnen ook een kwade naam gekregen hebben omdat op die dag door de Romeinen doodvonnissen werden voltrokken. Ook in Engeland werd de doodstraf op een vrijdag voltrokken. Dat ‘dertien’ een negatieve klank had in de christelijke wereld is mogelijk terug te brengen tot het laatste avondmaal van Christus, waar dertien personen aanzaten.
Dertien weetjes over vrijdag de dertiende
- Laten we beginnen met het benoemen van de officiële benaming voor de angst voor deze dag: ‘paraskevidekatriafobie’ (kun jij het uitspreken?).
- Dit woord bestaat uit de Griekse woorden ‘Paraskeví’ (vrijdag), ‘dekatreís’ (dertien) en ‘fobie’ (angst).
- Iedere maand die begint op een zondag, heeft een vrijdag die valt op de 13e.
- Het is niet helemaal duidelijk waarom vrijdag de 13e wordt gezien als ongeluksdag. Vaak wordt gedacht dat dit uit de Bijbel komt: tijdens het Laatste Avondmaal waren er dertien mensen aanwezig, en Jezus werd op een vrijdag gekruisigd.
- Toch zijn we pas in de 19e eeuw bang geworden voor deze datum. Daarvoor was het een doodnormale dag …
- In Italië wordt 13 gezien als een geluksgetal: daar is vrijdag de 17e juist een ongeluksdag.
- De horrorfilmserie Friday the 13th bestaat uit 12 delen.
- Bekende mensen die zijn geboren op vrijdag de 13e zijn oud-president van Cuba Fidel Castro, filmregisseur Alfred Hitchcock, de beroemde tweelingzusjes Mary-Kate en Ashley Olsen en acteur Steve Buscemi.
- In hotels wordt de 13e verdieping vaak overgeslagen, in vliegtuigen vind je ook vaak geen 13e rij.
- Vrijdag de 13e is slecht voor de economie. Mensen boeken minder vluchten op deze dag, en er worden minder zakendeals gesloten. Maar …
- … op vrijdag de 13e gebeuren er juist minder ongelukken! Waarschijnlijk omdat mensen extra voorzichtig zijn (en zelfs thuisblijven!).
- Vrijdag de 13e komt ieder jaar minstens één en maximaal drie keer voor.
- In 2022 hebben we maar één vrijdag de 13e: vandaag! (13 mei 2022)
