SP pleit voor strengere aanpak arbeidsmigratie: “Werkgevers moeten verantwoordelijkheid nemen”

Minister Eddy van Hijum benadrukte dat er middelen beschikbaar zijn voor de opvang van dakloze arbeidsmigranten. "We werken nadrukkelijk samen met gemeenten. Met de vier grote steden, maar ook Venlo en Eindhoven, voeren we een pilot uit waarbij geld beschikbaar wordt gesteld voor de opvang van dakloze arbeidsmigranten," verklaarde Van Hijum. In deze pilot krijgen zij kortdurende opvang en worden ze actief begeleid naar werk of terugkeer naar hun thuisland.

Daarnaast overweegt het kabinet om een deel van de maatschappelijke kosten voor deze dakloze arbeidsmigranten te verhalen op werkgevers. Tijdens het wekelijkse vragenuurtje in de Tweede Kamer stelde Van Hijum dat werkgevers verantwoordelijk moeten worden gehouden voor de arbeidsmigranten die na ontslag op straat belanden. "En dat kan inderdaad ook een rekening zijn," voegde hij toe. Deze uitspraak volgde op vragen van SP-leider Jimmy Dijk, die verwees naar de situatie van dakloze arbeidsmigranten in de bossen rond Venlo. Van Hijum erkende dat deze praktijken "niet passen bij een beschaafd land als Nederland."

Arbeidsmigranten in bossen
In Venlo verblijven momenteel ongeveer 75 dakloze arbeidsmigranten in de bossen. Hoewel Venlo deelneemt aan de landelijke pilot om dit probleem aan te pakken, wijst Van Hijum gemeenten op hun eigen verantwoordelijkheid. Een woordvoerder van burgemeester Scholten kan nog geen antwoord geven op de vraag waarom Venlo geen gebruikmaakt van het geld dat de minister beschikbaar stelt.

De gemeenteraad van Venlo heeft eerder overwogen om de kosten van deze situatie op werkgevers te verhalen, maar dit bleek juridisch lastig. Van Hijum stelt nu echter de deur open voor een dergelijke aanpak, waarbij werkgevers op hun verantwoordelijkheid worden aangesproken.

Richard Wesseling van de SP Venlo roept de gemeente op om haar verantwoordelijkheid te nemen, zoals minister Van Hijum al aangaf. Hij benadrukt dat er middelen beschikbaar zijn om arbeidsmigranten op te vangen en te begeleiden naar werk of terugkeer naar hun thuisland. Wesseling pleit ervoor dat er pas nieuwe arbeidsmigranten naar Nederland worden gehaald wanneer de huidige groep fatsoenlijke huisvesting en werk heeft. Zo kan verdere uitbuiting en slechte leefomstandigheden worden voorkomen.

Volgens Wesseling zouden de kosten van arbeidsmigranten niet op de samenleving moeten drukken, maar op de partijen die hiervan profiteren, zoals werkgevers en uitzendbureaus. Dit sluit aan bij bredere zorgen over misstanden in de sector, waaronder slechte huisvesting en uitbuiting. Paul Geurts van SP Horst dringt ook al langer aan op een striktere aanpak van deze problematiek.

3.000 short-stay woningen
Het debat over arbeidsmigratie gaat verder dan Venlo. Volgens Kuijper halen uitzendbureaus duizenden arbeidsmigranten naar Nederland, maar de verantwoordelijkheid voor hun huisvesting wordt vaak afgeschoven op de samenleving. Venlo streeft naar 3.000 short-stay woningen voor arbeidsmigranten tegen 2025, maar de uitvoering van deze plannen loopt achter. Ondanks eerdere aanbevelingen van de commissie Roemer, die pleitte voor betere regulering en fatsoenlijke huisvesting, blijven malafide uitzendbureaus onverminderd actief. Wesseling geeft aan: Helaas komen deze ‘wegwerpwerknemers’ vaak niet goed terecht maar worden dakloos. Ze worden afgedankt en eindigen onder ander in het bos, een portiek of onder brug. Weg uit onze maatschappij. We hebben ze schijnbaar wel in grote getallen nodig maar zien ze liever niet. We De kosten zijn voor de hardwerkende belasting betaler. De winsten voor de bedrijven en werkgevers.

De SP pleit ervoor dat werkgevers, niet de samenleving, de kosten dragen voor het huisvesten van arbeidsmigranten. Daarnaast is betere regulering en toezicht nodig om arbeidsmigranten een menswaardige plek in de samenleving te geven. Innovatie en automatisering kunnen op de lange termijn voorkomen dat mensen worden uitgebuit voor werk dat door machines kan worden gedaan. Tot die tijd blijft regulering de enige menswaardige oplossing.

Wesseling juicht toe dat burgemeester Scholten het gebruik van de beschikbare middelen verder onderzoekt, maar hoopt dat de maatregelen snel in werking worden gesteld. "Het is belangrijk dat deze mensen zo snel mogelijk worden geholpen en een dak boven hun hoofd krijgen," aldus Wesseling.