In de wijk Venlo-Oost ligt sinds kort het eerste eetbare stukje stoep van Nederland. Het initiatief is van buurtbewoonster Dieuwertje Crasborn. Zij is al langer bezig en geïnteresseerd in stadslandbouw. “Ik vind het belangrijk dat we gezonder en socialer leven en door iets meer met elkaar om te gaan en zo te ontdekken wat ons met elkaar verbindt. Toen ik in 2021 hoorde over het buurtbudget van de gemeente Venlo en dat je hier ideeën voor kon aandragen, heb ik dat gedaan. Tijdens de stemronde bleek dat wijkgenoten groen, leefbaar en biodiversiteit belangrijke thema’s vonden. Ik kreeg groen licht en mocht met het idee van eetbaar groen in de openbare ruimte aan de slag.”
Betrokken buurtbewoners
Zij was niet de enige uit de buurt die een ‘groen-idee’ had ingediend. Pat Hermans stuurde een idee in om te zorgen voor meer biodiversiteit. Denk aan meer rust-, nest- en fourageplekken voor insecten en dieren in de wijk, zoals insecten- en egelhotels. Daarnaast had Mathilde van Lieshout het idee om meer bomen te planten in de buurt. Dat laatste bleek wat lastiger te zijn in de openbare ruimte. Mathilde sloot zich aan bij het initiatief van Dieuwertje en is ook rondom haar huis aan de slag gegaan met kleine eetbare groene tuintjes. En een paar nieuwe bomen gaan een plek krijgen in hun voortuinen. Buurtgenoten die dit voorbeeld willen volgen kunnen zich bij Mathilde melden zolang het budget strekt.
Gezamenlijk doel
Het groepje is inmiddels uitgegroeid tot zes actief betrokken buurtbewoners. Waar de ene groep met name bezig is met groen en grond, is de andere vooral actief met hout. Zij organiseren dierhotel-timmeravonden in het huis van de wijk. Dieuwertje “Het is mooi om te zien dat we elkaar op deze manier als buren beter leren kennen en elkaar helpen. Ons gezamenlijke doel is om twee stukken stoep van 10 meter lang blijvend te transformeren tot mooie voedselbosjes voor al wat leeft in onze buurt.” Het idee begon aanvankelijk met kleine tuintjes in jutezakken. Deze stonden verspreid opgesteld in de straat. Om het steviger te maken werd er een afscheiding van wilgentenen gevlochten. Uiteindelijk ontstond het idee om het groen rechtstreeks in de grond te planten, de hele 10 meter stoep in gebruik te gaan nemen en aansluiting te maken met de voortuin. “Dat is het meest duurzame”, zegt Dieuwertje.
Eetbare planten
Dieuwertje vertelt enthousiast verder: “De planten die we in de stoep planten zijn eetbare vaste planten: struiken zoals aalbes, kruisbes, en jostabes. Kruiden zoals tijm, rozemarijn, marjolein, salie, munt, bieslook en daslook en bodembedekkers zoals bosaardbei, kruiptijm en lievevrouwenbedstro. De laagstam appelboom, vlier, olijfwilg, krentenboompje, hazelaar en dwerkwee krijgen een plekje in de voortuin, omdat ze daar diep mogen wortelen. Doordat de planten in verschillende lagen groeien en wortelen, werken ze onderling goed samen en verdelen ze water en voedingsstoffen. Zo verbeteren wij, buurtbewoners en planten, een stukje schrale zandbodem, leggen we CO2 vast én doen we iets goeds voor insecten en vogels. En alles wat we planten, kunnen we ook nog zelf oogsten.
De oogst
Dit eetbaar trottoir gaat echt geen kilo’s oogst opleveren, maar wel veel verschillende smaken. We zien ons eten met eigen ogen groeien en jaar na jaar zal ons trottoir mooier en lekkerder worden. Wat is er leuker dan dat? De grote uitdaging is om deze eetbare stoep de winter te laten overleven. Hopelijk gaan de planten de komende maanden aarden op hun nieuwe plek zodat ze in het voorjaar kunnen gaan groeien. We gaan gevallen bladeren en tuinaarde gebruiken als een soort compost. Verder is het belangrijk dat mensen en dieren deze groenstrook respecteren en hier voorzichtig mee omgaan.”
Sociaal plukken
Het stukje eetbare stoep ligt in de openbare ruimte en dus mag ook iedereen komen plukken in de toekomst. “We roepen mensen wel op om sociaal te plukken”, vertelt Dieuwertje. “We hopen dat veel mensen voldoening halen uit dit initiatief en dat het in de toekomst verder groeit dan de huidige 10 meter. Hierbij is het van belang dat voorbijgangers met beleid plukken en niet de hele tuin leeghalen.” Om mensen die komen kijken te informeren over de verschillende soorten planten, heeft bewoonster Leonie Stikkelbroeck speciale houten informatiebordjes gemaakt. Zo kan iedereen een bewuste keuze maken en kiezen wat hij of zij eventueel wil plukken om mee naar huis te nemen.”
Mooi resultaat
Dieuwertje is tevreden met het resultaat. “Het begon met een idee en nu zie je dat we hier met een groepje uit de buurt actief aan werken. We hebben al een paar keer met een takje citroenverbena uit de tuin thee gezet. Naast dat de eetbare stoep de buurt groener maakt, zorgt het dus ook voor verbinding tussen buren. Het is dus goed dat de gemeente Venlo buurtbudgetten beschikbaar stelt om buren gezamenlijk aan de slag te laten gaan.”
© Gemeente Venlo.
